Theo nhận xét của nhiều người chơi hoa, trồng hoa lan tương đối khó hơn các loài hoa khác. Nhiều người trồng hoa lan trong nhà thường đau đầu khi điều kiện trồng cây thiếu sáng. Sinh trưởng trong môi trường thiếu gió và ánh sáng tự nhiên, cây lan phát triển chậm, khó ra hoa. Để khắc phục khó khăn này, Zako đã phát triển và thí nghiệm thành công các dòng đèn LED quang hợp chuyên dụng cho cây hoa lan, giúp lan phát triển trong điều kiện thiếu nắng.
Đặc tính quang hợp của cây hoa lan
Hoa lan (Phong lan) là loài cây được nhiều người yêu thích vì vẻ đẹp đặc sắc và hình thức đa dạng. Có rất nhiều giống cây phong lan đáp ứng hầu như tất cả sở thích của người yêu hoa. Những giống lan cấy mô như Dendro nắng là những dòng lan phổ biến. Dòng lan này siêng ra hoa, nhiều màu sắc rực rỡ. Điều đặc biệt là rất thích hợp cho khí hậu nóng ẩm ở nước ta.
Các giống lan tự nhiên, hay lan rừng, được thu hái ở các khu rừng nhiệt đới. Tuy các dòng này khá khó trồng, nhưng nhiều người vẫn thích sưu tập vì vẻ đẹp đặc sắc, hương thơm độc đáo. Một số loài lan đột biến về được nhiều người sưu tầm và trao đổi với giá rất cao. Điển hình là đột biến về hoa, thân hoặc lá cây.
Giống như những loài thực vật khác, phong lan vẫn cần ánh sáng mặt trời để quang hợp, tạo ra các hợp chất hữu cơ, hút nước và dưỡng chất. Ánh sáng mặt trời cũng giúp cây lan cứng cáp, kháng một số côn trùng, nấm bệnh. Tuy nhiên, chu kì sinh trưởng của hoa lan được chia theo nhiều giai đoạn. Từ lúc cây bật mầm (cây giống, cây kie) tới lúc cây có hoa thường rất dài, có thể kéo dài nhiều tháng hoặc hàng năm. Với mỗi giai đoạn sinh trưởng, nhu cầu dinh dưỡng và ánh sáng cho cây lan cũng khác nhau.
- Giai đoạn cây con: Cây lan con thường được trồng trong khu vực có nhiều điều kiện nhân tạo như phòng kín mưa, che nắng, điều khiển được ẩm độ và nhiệt độ. Giai đoạn cây con thường cần ít ánh nắng. Đây là giai đoạn ưu tiên phát triển rễ cây và tập cây quen dần với khí hậu tự nhiên.
- Giai đoạn cây trưởng thành: Đây là giai đoạn cây cần phát triển mạnh về sinh khối, thân cành và bộ rễ. Cây lan lúc này cần nhiều nắng, và thông gió tốt.
- Giai đoạn ra hoa và sinh sản: Cây lan cần tích lũy nhiều dưỡng chất để tạo nụ hoa, nở hoa và duy trì hoa trên thân mẹ trong một thời gian dài. Giai đoạn này lan cần nhiều dưỡng chất, cũng như nhiều ánh sáng để quang hợp.
Dù lan đang ở giai đoạn sinh trưởng nào đi nữa, cũng cần có tối thiểu 3 giờ nhận ánh nắng trực tiếp mỗi ngày để sinh trưởng và phát triển thuận lợi. Cây lan thiếu nắng sẽ yếu ớt, đi đọt chậm, ít đâm chồi mới, cây ít hoa, màu hoa không đậm như khi có đủ nắng.
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của cây lan
Có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng tới quá trình sinh trưởng của cây lan. Chẳng hạn như giống cây hoa lan có phù hợp khí hậu ở vườn hay không? Giá thể trồng lan, chế độ tưới nước và thoát nước, phân bón, sâu và côn trùng gây hại, bệnh hại cây hoa lan. Mức độ thông gió (nổng độ CO2 không khí) và ánh sáng chiếu tới cây. Khi cây lan có dấu hiệu không bình thường, cần xem lại tổng quát các yếu tố ảnh hưởng đến cây để có cách chăm sóc cây phù hợp.
Chọn đèn LED trồng hoa lan phù hợp
Sau nhiều năm phát triển sản phẩm đèn LED quang hợp chuyên dụng cho hoa lan. Nhóm phát triển sản phẩm đèn LED nông nghiệp Zako đã đúc kết được những kinh nghiệm thực tế. Các bạn có thể cân nhắc các yếu tố trong bài viết này để lựa chọn loại đèn LED phù hợp nhất cho phòng trồng lan của mình.
Chọn giống hoa lan
Khí hậu vùng miền ảnh hưởng nhiều đến khả năng sinh trưởng và ra hoa của phong lan. Nếu bạn chỉ mới tập chơi dòng hoa này, và chưa có nhiều kinh nghiệm. Bạn hãy tìm các thông tin về đặc tính sinh trưởng của loài lan dự định chăm sóc. Khí hậu mát mẻ như ở Đà Lạt, Lâm Đồng có thể dễ dàng trồng được nhiều giống hoa lan khác nhau.
Trong khi, khí hậu nóng ở miền Nam thích hợp với các dòng lan như Dendro, Cattleya, Phi điệp, Lan Kiếm, Ngọc điểm. Miền Bắc không quá nóng nhưng có một mùa đông lạnh và thiếu nắng, vì thế, nên cũng cần chọn lựa giống lan phù hợp khí hậu. Kết hợp bổ sung đầy đủ dưỡng chất cùng với đèn hỗ trợ quang hợp trong những ngày mùa đông.
Bước sóng ánh sáng đèn chuyên dụng cho cây hoa lan
Trong các tài liệu nghiên cứu về quá trình quang hợp ở thực vật. Ánh sáng mặt trời thường được chia ra thành các vùng quang phổ có bước sóng khác nhau.
VÙNG QUANG PHỔ | BƯỚC SÓNG |
Vùng cực tím (UV) | 280 – 400 nm |
Vùng ánh sáng xanh lam (Blue) | 401 – 500 nm |
Vùng ánh sáng xanh lục (Green) | 501 – 600 nm |
Vùng ánh sáng đỏ (Red) | 601 – 700 nm |
Vùng đỏ xa (Far-Red) | 701 – 780 nm |
Tham khảo thêm: Các bước sóng ánh sáng quang hợp cho cây trồng
Thí nghiệm về đèn LED trồng cây giá rẻ
Rất nhiều thí nghiệm thực tế đã kiểm chứng trên những đèn LED trồng cây giá rẻ trên thị trường. Loại chỉ có ánh sáng xanh lam (blue) và đỏ (red), KHÔNG thể dùng để trồng lan trong điều khiện thiếu ánh sáng tự nhiên.
Đèn LED quang hợp Zako chuyên dụng cho hoa lan có phổ ánh sáng rộng (toàn quang phổ). Trải dài từ dải ánh sáng xanh lam đến ánh sáng đỏ xa giúp cây lan phát triển trong mọi giai đoạn sinh trưởng khác nhau. Đặc biệt đèn bổ sung ánh sáng cần thiết cho cây lan quang hợp vào mùa đông
Công suất của đèn quang hợp
Tổng quan, công suất đèn càng cao, năng lượng đến cây càng nhiều và cây quang hợp càng hiệu quả. Tuy nhiên, để lựa chọn được công suất đèn phù hợp, các bạn cần cân nhắc đến các yếu tố quan trọng khác. Chẳng hạn như điều kiện trồng lan (thời gian cây nhận nắng trực tiếp), khoảng cách từ đèn đến cây và thời gian bật đèn.
Trong điều kiện cây lan nhận được ánh nắng Mặt Trời trực tiếp từ 3 giờ một ngày trở lên. Có thể dùng đèn có công suất khoảng 20W để bổ sung ánh sáng cho cây quang hợp. Thời gian bật đèn trùng với thời gian quan hợp của cây. Tức là vào ban ngày, từ 7h00 đến 17h00. Vị trí treo đèn nên đặt phía trên ngọn cây. Khoảng cách từ đèn tới cây khoảng 0.5 mét.
Đối với cây lan hoàn toàn không nhận ánh nắng tự nhiên, cây trồng trong môi trường nhân tạo, phòng vượt đông. Chúng ta cần sử dụng đèn LED quang hợp công suất cao 36W, 50W hoặc 200W. Trong phòng kín, thời gian bật đèn hàng ngày có thể tăng lên từ 14 giờ đến 18 giờ một ngày.
Khi bật đèn, phải đảm bảo thông gió trong phòng thì hiệu suất quang hợp của cây mới đạt hiệu quả tốt. Một ưu điểm khi dùng đèn công suất cao, là có thể thay đổi được lượng ánh sáng chiếu tới cây bằng cách thay đổi độ cao treo đèn. Với đèn công suất thấp, gần như không thể nâng đèn lên quá cao vì khi đó năng lượng tới cây sẽ rất thấp.
Số lượng đèn cần lắp đặt phụ thuộc chủ yếu vào diện tích của vườn lan. Nhóm phát triển đèn LED nông nghiệp của Zako thiết kế thấu kính quang học cho mỗi chip LED trong đèn. Do đó, đèn quang hợp dạng Bulb của Zako thường phủ được một diện tích không quá lớn. Diện tích khuyến nghị khoảng từ 1 đến 1.5 mét vuông (tùy thuộc độ cao treo đèn). Theo kinh nghiệm thực tế, khi dùng ít đèn để chiếu cho một diện tích rộng sẽ cho kết quả quang hợp kém hiệu quả.
Lưu ý về thấu kính của đèn
Các loại đèn không sử dụng thấu kính sẽ cho vùng bao phủ rộng hơn loại đèn có thấu kính chuyên dụng. Tuy nhiên, một lượng lớn ánh sáng sẽ bị tản ra môi trường xung quanh mà cây không thể sử dụng được.
Thiết kế phòng trồng lan
Khi lựa chọn đèn LED quang hợp cho hoa lan, các bạn cần chú ý đến cách bố trí chậu lan để chọn lựa đèn phù hợp. Một số loại đèn có cấu tạo không chống nước, chỉ thích hợp lắp đặt ở phòng kín nước và treo trên cao. Trong khi, một số loại đèn cần làm móc treo hay giá đỡ riêng mới lắp đặt được.
Đèn LED quang hợp dạng Bulb là loại đèn dễ lắp đặt nhất. Đèn có dạng bóng tròn, đui đèn E27 (đui xoắn dân dụng) và có nhiều công suất đa dạng cho các ứng dụng khác nhau. Đèn dạng này có thể được dùng ở ban công, phòng vượt đông, phòng ươm …
Nếu phòng vượt đông thiết kế dạng kệ, chậu lan được bố trí thành hàng có thể sử dụng đèn LED dạng thanh dài. Khi đó, ánh sáng được phân bổ tới cây đồng đều, công việc đi dây điện cho phòng trồng lan cũng gọn gàng hơn.
Ở không gian cần độ thẩm mỹ cao, chậu lan đặt trên kệ, có thể dùng loại đèn LED quang hợp lắp thanh ray. Sử sụng loại đèn ray, giúp không gian lắp đặt gọn gàng, dễ dàng thay đổi góc chiếu của đèn để hướng ánh sáng đèn LED đến khu vực cần chiếu sáng.
Cách thiết kế đèn LED lắp thanh ray cũng giúp các bạn dễ dàng thay đổi, tăng hoặc giảm số lượng đèn LED sau này mà không cần lắp đặt lại dây điện.
Nếu cần lượng ánh sáng nhiều hơn, các bạn có thể chọn các loại đèn công suất cao như loại đèn LED công suất cao UFO 200W. Loại đèn này thích hợp treo trên cao như gần trần ban công hay trong phòng vượt đông.
Đèn được thiết kế chống nước và có tiêu chuẩn công nghiệp về bộ chuyển đổi nguồn điện (Led driver). Khi dùng loại đèn công suất cao, các bạn không cần sử dụng nhiều đèn và treo đèn quá gần cây mà vẫn đảm bảo đủ ánh sáng cần thiết cho cây quang hợp.
Lưu ý khi làm phòng vượt đông, phòng ươm kie
Khi trồng lan trong phòng kín, các bạn có thể cân nhắc lắp đặt thêm quạt (quạt hút và quạt thổi) để có không khí lưu thông trong phòng. Vì cây lan vẫn cần CO2 để quang hợp. Nếu nồng độ CO2 thấp, mặc dùng tăng cường độ và thời gian chiếu sáng nhưng cây vẫn quang hợp kém hiệu quả.
Zako luôn sẵn lòng chia sẻ với các bạn những kinh nghiệm lắp đặt đèn LED trồng lan thực tế mà Zako và những khách hàng của mình đã trải qua trong những năm gần đây. Nếu gặp bất kỳ khó khăn gì về công việc chọn lựa loại đèn LED quang hợp, đừng ngần ngại liên hệ với Zako các bạn nhé.
Thời gian bật đèn
Nếu cây lan nhận được ánh sáng tự nhiên tối thiểu 3 giờ một ngày, các bạn có thể bật đèn vào ban ngày, lúc cây không nhận được nắng.
Trong môi trường phòng kín như phòng vượt đông, dựa trên kinh nghiệm thực tế và phản hồi của khách hàng. Tổng thời gian bật đèn cho phòng trồng lan có thể từ 14 giờ đến 18 giờ hàng ngày. Tùy vào điều kiện nhiệt độ, độ ẩm, thông gió và chế độ dinh dưỡng cũng như giai đoạn phát triển của cây lan mà lựa chọn thời gian bật đèn phù hợp.
Khách hàng thường dùng công tắc hẹn giờ tự động để bật và tắt đèn theo thời gian cài đặt
Giá thành của đèn
Giá thành đèn được quyết định phần lớn ở công nghệ làm đèn và chất lượng vật liệu. Đèn sử dụng vỏ nhựa sẽ có giá thành rẻ hơn đèn dùng nhôm chuyên dụng để làm vỏ tản nhiệt. Những loại đèn LED công suất cao dùng quạt tản nhiệt thường có thời gian sử dụng ngắn hơn đèn dùng tản nhiệt thụ động hoàn toàn bằng vỏ nhôm.
Chip LED chất lượng cao cho cảm nhận không khác biệt lắm so với chip LED chất lượng thấp. Nhưng chip LED chất lượng cao có hiệu năng phát sáng trên mức năng lượng tiêu thụ vượt trội so với chip LED rẻ tiền. Tuổi thọ chip LED cao cấp cũng cao hơn nhiều chip LED chất lượng thấp.
Bộ nguồn đèn LED tiêu chuẩn công nghiệp có giá cao hơn nhiều lần bộ nguồn thay thế với tiêu chuẩn thấp hơn. Đổi lại tuổi thọ và độ ổn định của bộ nguồn công nghiệp là rất cao.
Thời gian bảo hành đèn LED quang hợp Zako tối thiểu 1 năm. Sau thời gian bảo hành, Zako vẫn nhận sửa chữa, nâng cấp đèn nếu khách hàng vẫn tin tưởng vào sản phẩm của Zako. Chính sách này áp dụng cho tất cả các sản phẩm đèn trồng cây, với tất cả đại lý bán hàng. Zako không thể đảm bảo chất lượng 100% sản phẩm khi xuất xưởng, nhưng Zako cam kết đồng hành lâu dài cùng niềm đam mê trồng trọt của các bạn.
Phản hồi thực tế của khách hàng sau thời gian sử dụng đèn LED quang hợp Zako
Zako mong rằng thông qua bài viết trên, nhóm đã cung cấp cho các bạn đủ những thông tin cần thiết. Phần nào giúp các bạn chọn được loại đèn LED trồng cây hoa lan ưng ý. Zako chúc các bạn có được nhiều niềm vui bên vườn lan của mình.
Đèn dùng trồng lan loại nào tốt nhất bác ơi
Bạn có thể sử dụng loại đèn bulb (20W, 36W, hoặc 50W) với quang phổ ZK-310